Toen ik als projectmanager begon met een nieuw team, wist ik één ding zeker: we moesten snel aan de slag. Het project was al volop in uitvoering, de mensen kenden elkaar nauwelijks en er moest de komende jaren echt iets worden neergezet. Wat ik toen nog niet wist, was dat ik bezig was met het bouwen van een zelfsturend team. En dat ik dat op basis van iets deed wat later een sleutelbegrip bleek: psychologische veiligheid.
Geen grote theorie, gewoon gezond verstand
Ik had geen stappenplan klaarliggen voor zelforganisatie. Wat ik wel had, was een gevoel voor mensen. Ik wist dat als we dit samen wilden klaren, we elkaar eerst écht moesten leren kennen. Dus voordat we doken in communicatie advies, social media en evenementen, gingen we in gesprek. Niet over werk, maar over wie we waren, wat we nodig hadden, waar we onzeker over waren en waar we energie van kregen.
We begonnen met simpele check-ins. We deelden successen én twijfels. We maakten ruimte voor grapjes, stiltes en vragen waar we het antwoord nog niet op wisten. En misschien wel het belangrijkste: ik gaf vanaf dag één het vertrouwen dat iedereen iets waardevols bijdroeg. Ook al waren we allemaal ‘nieuw’. De expertise van ieder teamlid telde.
Vertrouwen als fundament
Wat er gebeurde, was bijzonder. Mensen namen verantwoordelijkheid, zonder dat ik erom vroeg. Ze vroegen elkaar om hulp, gaven elkaar feedback en maakten hun eigen keuzes. Mijn rol verschoof van ‘alles coördineren’ naar ‘mogelijk maken’. Ik werd meer een coach dan een manager.
Achteraf besefte ik: dit is dus psychologische veiligheid. Dat mensen durven zeggen wat ze denken, fouten kunnen maken zonder angst en zichzelf durven laten zien. Zonder die veiligheid was zelfsturing niet mogelijk geweest. En zonder die veiligheid waren we vastgelopen.
Wat ik hiervan heb geleerd?
- Zelfsturing begint met verbinding. Niet met processen of structuren.
- Vertrouwen geven is spannend, maar levert tien keer zoveel op.
- Veiligheid ontstaat niet vanzelf. Maar je kunt er elke dag iets aan doen.
Ik heb geleerd dat je geen expert hoeft te zijn in teamontwikkeling om een sterk, zelfsturend team te bouwen. Soms is het genoeg om echt te luisteren, ruimte te geven en te geloven in wat mensen zelf kunnen.
En dat is precies waar ik met Com2Attention anderen bij wil helpen. Vanuit eigen kracht bouwen aan team in flow!